Son zamanlarda en çok konuşulan ve özellikle reklamsız olmasıyla ön plana çıkan sosyal ağ Ello hakkındaki ayrıntılara göz atın.
Facebook, Twitter, Google+, LinkedIn, Pinterest, Instagram vs… Bunlar sadece bildiğimiz ve çoğunu kullandığımız popüler sosyal medya platformları. Hemen hemen hepsinin tek ortak yanı ise; platform üzerinde reklam yayınlamaları. Ancak son günlerde yeni bir sosyal ağ piyasaya çıktı ki reklamsız olacağı vurgulanarak piyasada oldukça konuşulmaya başlandı: “Ello”.
Özellikle reklam yayınlayan sosyal medya platformlarını eleştirerek bu durumu bir manifestoya dönüştüren Ello, sosyal medya devlerinin kullanıcı bilgilerini reklamverenlere sattığını belirterek, insanların birer ürün olarak görülmemesini savunuyor. Ello’nun ise reklamlardan uzak bir platform olarak kullanıma sunulduğunun da altı çiziliyor.
Ello nedir? Kim tarafından kurulmuştur?
Ello diğer sosyal ağlarda olan arkadaşlık ve paylaşım gibi standart özelliklere sahip bir sosyal ağ. Ancak Ello’yu diğerlerinden ayıran en büyük özellik reklamsız olması. Yani Facebook, Twitter gibi sosyal medya devlerinin aksine, Ello reklam içerikler ile kullanıcıyı bunaltmak istemiyor. Bunu da hazırladıkları manifestoda açık bir dille vurguluyor.
Manifestoda; hali hazırda kullanılan sosyal ağlardaki paylaşımların, arkadaşların, bağlantıların ve her hareketin izlendiğini ve kayda alındığını; reklamverenlerin de bu verileri satın alarak kullanıcıları bir ürün olarak gördüğü belirtiliyor. Kullanıcıların birer ürün olarak görülmemesini savunan Ello, sosyal medya platformlarının manipülasyon aracı olarak kullanılmamasını savunarak, Ello’nun tam tersi bir amaç ile hizmet verdiğini vurguluyor.
Ello, sanat oyuncakları geliştiren KidRobot‘un kurucusu Paul Budnitz tarafından kuruldu. Facebook gibi Ello da ilk olarak kişisel/kapalı bir sosyal platform olarak açıldı. Ve yine Facebook’ta olduğu gibi platform dışındaki diğer kişiler Ello’ya kayıt olmak isteyince, Ello ekibi bu platformu kapalı bir grup olmaktan çıkartıp, Ağustos ayında herkesin kullanımına sundu (geçtiğimiz Ocak ayında ise 435 bin dolarlık bir yatırım almıştır). Şu anda ise sadece davetiye usulü çalışan platform BETA aşamasında kullanılabiliyor. Ancak buna rağmen 1 milyondan fazla kişinin Ello davetiyesi için sırada beklediği belirtiliyor.
Ello’nun özellikleri nelerdir?
Basit, sade ve minimal bir tasarıma sahip olan Ello’da, diğer sosyal ağlarda bulunan birçok özellik mevcut. Kullanıcıları takip etme/kaldırma, fotoğraf, video, bağlantı ve metin paylaşımı, platform içi ve platform dışı bildirimler, emoji desteği ve bunun gibi birçok özellik kullanılabiliyor. Ayrıca profiller üzerinde “Friends” ve “Noise” olarak iki farklı arkadaş kategorisi bulunuyor. Kullanıcılar Friends kategorisine normal olarak arkadaşlarını ekleyebildiği gibi, Noise kategorisine de paylaşımlarını görmek istemedikleri arkadaşlarını ekleyebiliyor.
Arkadaşlarıyla gönderi paylaşmak isteyen kullanıcılar diğer birçok sosyal ağlarda olduğu gibi “@” işaretinden sonra arkadaşının ismini yazması yeterli oluyor.
Manifestostuna ve reklam vizyonuna uygun olarak minimal bir tasarım tercih edilirken, henüz bir akış sayfası, arama veya beğenme vs gibi diğer teknik metrikler de bulunmuyor. Ayrıca henüz BETA aşamasında olduğu için platformda birçok hata bulmak da mümkün.
*Herkese açık olan (public) profilleri inceleyerek özellikler ve tasarım hakkında daha fazla bilgiye sahip olabilirsiniz.
Ello’ya nasıl kayıt olunur?
Ello şu an sadece davetiye usulü çalışıyor. Yani bu da herkesin kayıt olamayacağı anlamına geliyor. Ancak kullanıcılar site üzerinden e-posta adreslerini göndererek davetiye listesine girebiliyor ve belirli bir zaman içerisinde gönderilen davetiye ile kayıt olunabiliyor. Ayrıca her kayıt olan kullanıcı 25 kişiyi daha davet etme hakkına sahip oluyor.
Facebook’a rakip olabilir mi?
Facebook’a karşı olarak geliştirilen birçok iddialı sosyal platform ne yazık ki istediği amaca ulaşamadan kepenkleri indirdi. Bunların arasında yer alan Ello da gerek sert sözleri ve gerek reklamsız olmalarını ön plana çıkarmalarıyla oldukça fazla konuşulan bir platform haline geldi. Ancak Facebook’a rakip olabilmek için şu anki altyapısı ile yeterlilik sağlayamayacağı da bir gerçek. Ancak ilerleyen süreçte nasıl bir yol izleyeceklerini hep birlikte görmüş olacağız.
Ello’ya gerçekten güvenebilir miyiz?
Facebook‘un özellikle son yıllarda üzerinde durduğu kullanıcı verilerine göre hazırlanan kişiselleştirilmiş reklamlar, aslında Ello manifestosunda yazdığı gibi bizleri birer ürün haline getiriyor. Peki anti-Facebook olarak tanımlanan Ello, tüm bunları bir kenara bırakıp tamamen kullanıcı odaklı mı olacak? Aşağıdaki görseli inceleyerek bu soru hakkında bir fikir sahibi olabilirsiniz.
Ello Gizlilik Politikası‘nda yer alan Information Sharing (Bilgi Paylaşımı) maddesini dikkatlice okuduğumuzda aslında Ello’nun da diğer platformlardan çok bir farkı olmadığını görebiliyoruz. Bahsi geçen metinde özetle şöyle deniliyor;
[quote_box_center]Belirli şartlar dahilinde kişisel bilgilerinizden bazılarını 3. kişilerle paylaşabiliriz. Bu şartlar ise; (1) eğer onaylarsanız, (2) işin içine hukuksal durumlar girerse, (3) 3. parti kişilerle/firmalarla size ürünlerini önermeleri için anlaşma yaparsak.[/quote_box_center]Metinde anlaşıldığı üzere kullanıcı verilerinin 3. parti kişiler ile paylaşılmasından bahsediliyor. Reklamsız olmasıyla ön plana çıkan bu platformun kullanıcı verilerini -kaba tabiriyle- satması çok da masumane bir durum gibi görünmüyor. Ancak ilerleyen günlerde bu konu ile ilgili bir değişiklik söz konusu da olabilir.
GÜNCELLEME (24 Ekim 2014): Ello Artık “Resmi Olarak” Reklamsız Bir Sosyal Ağ
Reklamsız sosyal ağ Ello’nu geleceği parlak mı olacak yoksa diğer anti-Facebook girişimleri sadece bir yere kadar mı gelebilecek, bunu ilerleyen günlerde hep birlikte görmüş olacağız.
