- ABD, Internet Archive'i Fedderal Depo Kütüphanesi ilan etti.
- Bu kararla birlikte platform, federal belgeleri dijitade saklama ve sunma yetkisine ulaştı.
Amerika Birleşik Devletleri Senatosu, Internet Archive platformuna federal arşiv statüsü verdi. Platformu temel amacı halka devlet belgelerine erişim sağlamak olan 1.100 kütüphaneden oluşan konsolide bir ağa resmen ekledi.
KQED tarafından aktarılan bilgilere göre bu karar, Kaliforniya Senatörü Alex Padilla’nın tüm ağı denetleyen kurum olan Hükümet Yayın Ofisi’ne yazdığı bir mektupla resmileştirildi. Senatör, “Internet Archive platformunun dijital yaklaşımı, onu modern bir federal arşiv kütüphanesi için ideal bir ortak haline getirerek, giderek dijital odaklı bir ortamda federal devlet yayınlarına erişimi genişletiyor” dedi.
ABD, dijital arşivini Internet Archive’e emanet ediyor
Kongre tarafından 1813 yılında kurulan Federal Depo Kütüphanesi Programı’nın temel amacı kamunun devlet belgelerine erişimini kolaylaştırmaktı. Kongre üyelerinin her biri, bu rol için en fazla iki kütüphane belirleme yetkisine sahip.
Bu kütüphaneler ulusal bütçeler, federal düzenlemeler, başkanlık belgeleri, ekonomik raporlar ve nüfus sayımı verileri gibi şeffaflık açısından önemli olan tüm devlet bilgilerini korumak ve tüm vatandaşların erişimine sunmakla yükümlü. Bu noktada Internet Archive’in yeni rolü, dijital koruma misyonunu güçlendirmekle birlikte diğer kütüphanelerin dijital korumaya geçişini destekleme fırsatı da sunmak olarak vurgulanıyor.
Internet Archive’in kurucusu ve dijital kütüphanecisi Brewster Kahle konuya ilişkin şunları söyledi:
“Fiziksel materyal koleksiyonlarına sahip olan, ancak esasen internetin bir parçası olarak erişilebilir olmasıyla bilinen İnternet Arşivi gibi bir kuruluşun varlığı konusunda büyük bir heyecan olduğunu düşünüyorum. Ve bu materyallerin Wikipedia gibi içeriklerle bütünleştirilmesine yardımcı olmak, böylece dijital öğrenciler devlet materyallerine daha yakın erişim sağladıkça tüm internet ekosisteminin güçlenmesine yardımcı olmak…”
Internet Archive yıllar içinde birçok yasal mücadeleyle karşı karşıya kaldı. Kar amacı gütmeyen dijital kütüphane, dijital kitap ödünç verme uygulaması nedeniyle büyük yayıncılar tarafından dava edildi. 2023’te bir federal mahkeme kararı, koleksiyonundan yarım milyondan fazla başlığı kaldırmasına neden oldu.
Son zamanlarda büyük plak şirketleri nadir 78 devirli plakları korumayı amaçlayan bir girişim olan Great 78 Project’e karşı telif hakkı davası açtı. Internet Archive bu son davayı kaybederse, 700 milyon doların üzerinde tazminat ödeme olasılığıyla karşı karşıya kalacak. Hatta bunun sonucunda faaliyetlerini durdurmak zorunda bile kalabilir.
Internet Archive her ne kadar son derece prestijli olsa da yeni unvanın mevcut yasal zorluklarının çözümünü etkilemesi olası görünmüyor. Fakat yine de platformun bilgiye erişim ve dijital tarihin korunması için kamusal bir kaynak olarak önemini bir kez daha teyit ediyor.
