NASA’nın “DART” isimli uzay aracı, “Dimorphos” isimli bir asteroit ile çarpıştı ve ardından sinyal kaybedildi. Anlık olarak takip edilen çarpışma anı ise sosyal medyada gündem oldu.
İlk olarak 2018’de duyurulan ve planlı bir şekilde gerçekleşen bu çarpışma, olası bir gezegensel savunma sisteminin ilk ispatı olmuş oldu. İkili asteroit sistemi Didymos’a doğru gerçekleşen 10 aylık bir yolculuğun ardından “DART” isimli uzay aracı, tehlike arz etmeyen bir asteroit ile çarpıştı. Böylece uzay aracının asteroitin yörüngesini değiştirip değiştirmediğine dair veriler toplama noktasında önemli bir ilerleme kaydedildi.
DART’ın ön cephesinde bulunan “DRACO” adı verilen kamera sistemi ile çarpışmanın her anı kayda alındı. Kamera tarafından saniyede bir kare olacak şekilde kayda alınan çarpışma anı, ilgili asteroit ile ilgili detayların da görüntülenebilmesini sağladı. Asteroite yaklaştıkça, kaya, toz ve gölge gibi yüzey detaylar da netleşmeye başladı.
IMPACT SUCCESS! Watch from #DARTMIssion’s DRACO Camera, as the vending machine-sized spacecraft successfully collides with asteroid Dimorphos, which is the size of a football stadium and poses no threat to Earth. pic.twitter.com/7bXipPkjWD
— NASA (@NASA) September 26, 2022
Futbol sahası büyüklüğünde
Bir otomat büyüklüğünde olan uzay aracının, çarpışma öncesin saatte 22,500 kilometre hıza sahip olduğu belirtiliyor. Görüntülerde küçük bir asteroit gibi görünüyor olsa da, aslında Dimorphos’un gerçek boyutunun da yaklaşık bir futbol sahası büyüklüğünde olduğu ifade ediliyor. Görüntülerde çarpışmanın ardından sinyalin kaybedildiğini gösteren statik bir kırmızı ekran da görülebiliyor.
Nadir de olsa bir uzay aracı ile olan iletişimin kopması bir kutlama sebebi olabiliyor. Zira uzun süredir planlanan bu çarpışmanın, tehdit arzeden asteroitlere karşı gezegensel bir savunma stratejisi belirleme noktasında yardımcı olabileceği düşünülüyor.
Asteroitin hızı %1 oranında düşebilir
Proje üzerinde çalışan bilim insanlarına göre gerçekleşen çarpışma sonucu asteroitin hızı yaklaşık %1 oranında düşürülebilecek. Bu da ikili asteroitin bir diğeri ve daha büyüğü olan Didymos’un yörüngesinin değişebilmesi anlamına geliyor. Bu değişimin de dünyadaki teleskoplar yardımı ile saptanabileceği belirtiliyor.
308 milyon dolarlık DART (Double Asteroid Redirection Test) projesi bir çarpışma ile sona ermiş gibi görünse de, projenin veri toplama ve olası bir savunma sistemi geliştirme konusunda yeni bir aşamaya geçerek bilime katkı sağlayacağını ifade ediliyor.
