- NASA’nın ses patlamaları olmadan ses hızını aşmayı hedefleyen deneysel jeti X-59 ilk uçuşunu başarıyla tamamladı.
- Lockheed Martin tarafından üretilen ve kamuoyuna duyurulmadan gerçekleşen uçuş, Palmdale Bölgesel Havalimanı'ndan başladı ve bir saatten fazla sürdü.
- X-59 artık Armstrong Uçuş Araştırma Merkezi'nde mikrofonlar ve hava sensörleri kullanılarak, "sessiz" süpersonik uçuşun fizibilitesini kanıtlayacağı kapsamlı bir test sürecine girecek.
NASA’nın deneysel yeni jeti X-59, süpersonik uçuşla ilişkilendirilen gürültülü ses patlamalarını üretmeden ses duvarını aşmak amacıyla inşa edilmişti. Lockheed Martin tarafından Palmdale’deki ünlü Skunk Works tesisinde tasarlanıp üretilen araç, ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
Uçak takip sitesi Flightradar24’ün verilerine göre, uzun gövdeye sahip X-59 28 Ekim günü Türkiye saatiyle 17.13’te Palmdale Bölgesel Havalimanı’ndan havalandı.
Süpersonik X-59 gökyüzüyle buluştu
Uçak meraklıları ve fotoğrafçılar, sosyal medya üzerinden paylaştıkları video ve fotoğraflarla, X-59’un Palmdale’den kuzeye doğru yaptığı uçuşu gözler önüne serdi. Fotoğrafçı Jarod Hamilton, Mojave Çölü üzerinde dik bir tırmanış yaparken X-59’u görüntülemeyi başardı. Lockheed Martin’den yapılan açıklamada, X-59’un ilk uçuşunda “tamamen planlandığı gibi” performans sergilediği belirtildi.
X-59 is wild! pic.twitter.com/xnvINT8UX4
— jmh.creates (@JarodMHamilton) October 28, 2025
İlk uçuşunun ardından X-59 artık NASA Armstrong Uçuş Araştırma Merkezi’nin bulunduğu Edwards Hava Üssü’ne yerleşecek. Uçak, bu üs üzerinde bir saatten biraz fazla bir süre boyunca oval şekilli “yarış pisti” desenleri çizerek uçtu ve ardından üsse indi.
Armstrong’da başlayacak testler sırasında jet, çölün dört bir yanına yerleştirilen mikrofonların üzerinden uçarak ve özel hava sensörleri ile donatılmış diğer uçakları şok dalgalarının izinden takip ederek bir dizi teste tabi tutulacak.
X-59, gürültülü ses patlamaları olmadan sesten hızlı uçabilmek için sıfırdan tasarlandı. Halkı rahatsız eden patlamalar yüzünden, 1973 yılından bu yana ABD’de yerleşim yerlerinin üzerinden süpersonik uçuş yasaklanmış durumda.
NASA’nın umudu ise “sessiz” süpersonik uçuşun mümkün olduğunu kanıtlayarak, gelecekte ABD üzerindeki hız limitlerinin kaldırılmasını sağlamak. Süpersonik seyahatin getireceği yüksek hızların; afet yardımı, tıbbi nakliye ve farklı sektörler için büyük bir yarar sağlayabileceği değerlendiriliyor.
Hatta ABD Başkanı Donald Trump, yılın başlarında Federal Havacılık İdaresi’ne (FAA), Amerika üzerindeki süpersonik uçuş yasağının kaldırılması için adımlar atma talimatı veren bir Başkanlık Kararnamesi yayınlamıştı.
Öte yandan ABD merkezli Boom Supersonic şirketinin XB-1 jeti, Ocak 2025 tarihinde ses duvarını aşarak, bağımsız olarak geliştirilen ticari bir uçağın Amerika kıtası üzerinde süpersonik uçuş gerçekleştirdiği ilk örnek olmuştu.
