- Dünyada ilk kez donör dokusu yerine laboratuvarda üretilen 3D baskı kornea, kör bir hastaya nakledilerek görme yetisi geri kazandırıldı.
- Precise Bio tarafından geliştirilen yöntemle, tek bir donör korneasından laboratuvar ortamında 300 adet yeni implant üretilmesi mümkün hale geldi.
- Söz konusu teknoloji, küresel çaptaki donör kıtlığı sorununu çözerek milyonlarca hastaya umut olmayı vadediyor.
İsrail merkezli rejeneratif tıp şirketi Precise Bio tarafından geliştirilen ve insan hücreleri kullanılarak laboratuvar ortamında üretilen kornea, kör bir hastaya başarıyla nakledildi. Rambam Göz Enstitüsü Kornea Birimi, tıp dünyasında devrim niteliğinde bir başarıya imza atarak, tamamen 3D biyofabrikasyon yöntemiyle üretilmiş hücre tabanlı kornea implantının naklini gerçekleştirdi.
Rambam tarafından yapılan açıklamaya göre, Ekim 2025’in sonlarında yapılan operasyon, donör dokusu yerine tamamen kültürlenmiş insan kornea hücrelerinden büyütülen bir implantın bir insana nakledildiği dünyadaki ilk vaka olarak tarihe geçti.
Operasyonun gerçekleştirildiği hastanın, tedavi edilen gözünde görme yetisini kaybetmiş olduğu, ancak nakil sonrası görme yetisini yeniden kazandığı belirtiliyor.
Tek bir donörden 300 implant üretilebiliyor
Operasyonda kullanılan implant, insan hücreleri ve 3D baskı teknolojisi kullanılarak gelişmiş biyolojik dokular geliştiren İsrailli rejeneratif tıp şirketi Precise Bio tarafından üretildi. Şirketin geliştirdiği platform, sağlıklı bir insan korneasının şeffaflığını ve işlevini taklit edecek şekilde tasarlanmış katmanlı bir yapı ortaya koyuyor.
Sistem, hayatını kaybetmiş sağlıklı bir donörden alınan tek bir korneanın laboratuvar ortamında kültürlenerek 300 adet ek kornea implantı üretilmesine olanak tanıyor.
Rambam’da gerçekleştirilen başarılı cerrahi müdahale, dünya genelinde milyonlarca insanın görme yetisini geri kazanmasını engelleyen donör kornea kıtlığının çözümü adına atılmış büyük bir adım olarak nitelendiriliyor.
New Atlas’a göre kornea; yaralanma, enfeksiyonlar veya genetik bozukluklar nedeniyle hasar görebiliyor. Kornea nakli ameliyatlarının başarı oranı yaklaşık yüzde 97 ve ABD gibi gelişmiş ülkelerde donör dokusu kolayca temin edilebiliyor. Ancak göz bankası ve talep üzerine doku temin edebilecek merkezi altyapısı olmayan diğer ülkelerde bu süreç yıllar sürebiliyor.
“Oyunun kurallarını değiştiren bir gelişme”
İnsan üzerindeki ilk uygulama olan operasyon, Rambam’da devam eden Faz 1 klinik araştırmasının bir parçası olarak gerçekleştirildi.
Klinik araştırma kapsamında hekimler, kornea endotel hastalığı olan hastalarda yeni implantın güvenliğini ve tolere edilebilirliğini değerlendiriyor. İlk sonuçların ise önümüzdeki yıl alınması bekleniyor. Ameliyat ekibine liderlik eden Rambam Göz Hastalıkları Bölümü Kornea Birimi Direktörü Profesör Michael Mimouni, gelişmeyi şu sözlerle değerlendirdi:
“Tarihte ilk kez laboratuvar ortamında, yaşayan insan hücrelerinden yaratılan bir korneanın bir insana görme yetisini geri kazandırdığına şahit olduk. Unutulmaz bir andı. Donör dokusu eksikliği yüzünden kimsenin karanlıkta yaşamak zorunda kalmayacağı bir geleceğe bakış attık. Söz konusu olay, oyunun kurallarını değiştiren bir gelişme.”
Elde edilen başarı; yıllar süren bilimsel geliştirme süreçlerinin, hassas klinik planlamaların ve klinisyenler, araştırmacılar ile endüstri ortakları arasındaki güçlü iş birliğinin bir sonucu olarak görülüyor. İleriye dönük olarak, böylesine büyük bilimsel atılımların yeni Helmsley Sağlık Keşif Kulesi’nde kalıcı bir yer bulacağı ifade ediliyor.
Kompleks göz bakımı talebini karşılamak üzere tasarlanan yeni nesil tesisin, Rambam Göz Enstitüsü bünyesinde klinik hizmetleri, cerrahiyi, eğitimi ve araştırmayı tek bir entegre merkezde toplayacağı belirtiliyor.
