- Daha önce iptal edilen NASA'nın Ay keşif projesi VIPER yeniden hayata geçiriliyor.
- NASA, Ay'ın güney kutbunda buz ve uçucu maddeleri araştıracak olan VIPER'ı 2027 yılında Ay'a göndermek için Blue Origin ile iş birliği yapacak.
- Eğer planlandığı gibi gerçekleşirse VIPER, Ay yüzeyinin altında su buzu ve diğer kaynakları araştırarak gelecekteki insanlı keşiflere ışık tutacak.
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), geçtiğimiz yıl iptal edilen Ay keşif projesini yeniden gündeme aldı. Volatiles Investigating Polar Exploration Rover (VIPER) adı verilen görev, Ay’ın güney kutbunda buz ve uçucu maddeleri araştırmayı hedefliyor.
Maliyet artışları ve yaşanan gecikmeler nedeniyle durdurulan proje şimdi yeniden ivme kazanıyor. NASA, VIPER’ın 2027 yılında Ay’a gönderilebilmesi için Commercial Lunar Payload Services (CLPS) programı kapsamında Blue Origin ile iş birliği yapmayı planlıyor.
NASA, VIPER’ı Blue Origin ile Ay’a ulaştıracak
NASA’dan yapılan açıklamaya göre, VIPER’ın taşınması için Blue Origin’in geliştirdiği Blue Moon Mark 1 iniş aracı kullanılacak. Ancak NASA’nın nihai onayı öncesinde, şirketin VIPER’ı Ay yüzeyine güvenle ulaştırabileceğini ayrıntılı bir şekilde planlaması ve testlerle ortaya koyması gerekiyor. Tüm şartlar yerine getirildiği takdirde VIPER, Blue Origin’in iniş aracıyla Ay’a ulaşacak.
Blue Origin bugüne kadar herhangi bir Ay inişi gerçekleştirmedi. Fakat şirketin Blue Moon Mark 1 platformu, çok yakında ilk kez denenmek üzere hazırlanıyor. Bu yıl içinde gerçekleştirilecek fırlatma, CLPS kapsamında yapılacak başka bir teslimat görevine hizmet edecek. Deneme, hem iniş aracının performansını gözler önüne serecek hem de NASA’nın VIPER için vereceği kararda belirleyici olacak.
Ajans, VIPER’ın kullanılacağı ikinci Mark 1 aracının üretim aşamasında olduğunu da doğruladı.
Eğer planlandığı gibi gerçekleşirse VIPER, Ay’ın güney kutbunun son derece zorlu koşullarında faaliyet gösterecek. Aracın temel görevi, yüzeyin altında ve gölgede kalmış bölgelerde su buzu ile birlikte gelecekte insanlı keşiflerde kullanılabilecek diğer kaynakları belirlemek olacak. Çıkarılacak veriler, yalnızca Ay araştırmaları için değil aynı zamanda daha geniş bir bilimsel perspektif için de önem taşıyor.
NASA Bilim Misyon Müdürlüğü’nde Keşiften Sorumlu Başkan Yardımcısı Joel Kearns, VIPER’ın potansiyeline dikkat çekti. Yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“İnsanlık için gelecekteki bir kaynak olarak buzun en çok nerede bulunabileceğini ve en kolay nasıl erişilebileceğini öğrenebiliriz. Ve bu ay suyunun kaynaklarını inceleyerek, güneş sistemindeki uçucu maddelerin dağılımı ve kökeni hakkında da değerli bilgiler ediniyoruz. Bu da uzay ortamımızı şekillendiren süreçleri ve iç güneş sistemimizin nasıl evrimleştiğini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.”