TDK yılın kelimesini açıkladı: Kalabalık yalnızlık nedir?

Türk Dil Kurumu (TDK) 2024 yılının kelimesini belirledi. Ankara Üniversitesi İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (İLAUM) iş birliğiyle yapılan bu değerlendirmede alanında uzman isimlerden oluşan bir Değerlendirme Kurulu tarafından belirlenen 7 kelime halk oylamasına sunuldu. Oylama sonuçlarına göre Türkiye’de yılın kelimesi veya kavramı “kalabalık yalnızlık” olarak açıklandı.

TDK’nın resmi internet sitesinde yer alan bilgilere göre yapılan bu ankete yaklaşık 1 milyon kişi katılım gösterdi. “Kalabalık yalnızlık” kelimesinin birinci olduğu oylamada yer alan diğer altı kelime/kavram ise “merhamet”, “yabancılaşma”, “algoritma”, “yozlaşma”, “yapay zekâ” ve “dijital yorgunluk” olarak sıralandı.

Kalabalık yalnızlık nedir?

Değerlendirme Kurulu ve katılımcılar tarafından “2024 yılının kelimesi” olarak seçilen “kalabalık yalnızlık” kavramı, son dönemlerde sosyal medya ve teknolojinin gittikçe daha yaygın bir hale gelmesi ile birlikte insan psikolojisinin yansımalarından biri olarak nitelendiriliyor. Kurul bu kelimenin anlamı ve öne çıkma sebebiyle ilgili olarak şunları söylüyor:

“2024 yılında, insanların kalabalıklar içinde yalnız hissettiklerini gösteren araştırmaların sayısında artış olduğu görülmektedir. Birbirlerinin zıddı gibi duran, teklik ifade eden ‘yalnızlık’ ile çokluk ifade eden ‘kalabalık’ aynı anda var olabilmektedir.

Sosyolojik, psikolojik, iletişimsel gerekçelerle açıklanabilen bu durum, bireylerin gündelik yaşamlarında, kurdukları ilişki biçimlerinde kendisini göstermektedir. Araştırmalar, sosyal medya ve dijital teknolojilerin kullanımının artmasıyla insanların kendilerini daha yalnız hissetmeye başladıklarını göstermektedir.”

Sosyal medya ve teknoloji kullanımının insanı daha da yalnız hissettirdiğini vurgulayan Değerlendirme Kurulu, bunun insan psikolojisine yansımasıyla alakalı ise şunları ekledi:

“Sosyal medya ortamında takipçi, beğeni sayılarının önem kazanması, sözde ‘kalabalık’ bir ortam oluşturulması yalnızlık hissine çözüm gibi algılansa da yalnızlık hissini artıran bir sonuç ortaya çıkarmaktadır. Dijital dünyanın gelip geçici ilişkiler önermesi, yalnızlık hissini derinleştirmektedir.

Diğer yandan hayatın giderek artan hızı, artan insan hareketliliğiyle birlikte toplumsal bağların zayıflamasıyla bağ kurmakta zorlanan bireyler, kendilerini kalabalıklar içinde yalnız hissetmektedirler.

Bireyin çevresinde insan sayısının fazla olması, kendisinin yalnızlık hissetmediği anlamına gelmemektedir. Aynı ev içinde aile bireylerinin olması, aynı yemek masasında yalnız hissetmeyi engellememektedir.”

Dünya sözlüklerine göre 2024’ün kelimesi ne?

2024 yılının kelimesi Türk Dil Kurumu’na göre “kalabalık yalnızlık” olarak belirlenirken, dünya çapında başka sözlükler de yılın kelimelerini seçti. Cambridge, Dictionary.com ve Oxford gibi otoritelere göre 2024’ün kelimeleri şunlar oldu:

• Collins: Brat
• Macquarie: Enshittification
• Cambridge: Manifest
• Dictionary.com: Demure
• Oxford: Brain rot
• Merriam-Webster: Polarization